Philips NatLab
Iedereen kent de cd, maar wie kent het Plumbicon? Of de Pentode, de Metalix en LOCOS? Toch waren dat uitvindingen die al net zoveel geld opleverden voor Philips. En de geboorteplaats was steeds het roemruchte Natuurkundig Laboratorium (NatLab) in Eindhoven. |
||
In 2014 is het NatLab honderd jaar oud. Maar bij Philips spreken ze tegenwoordig liever meer algemeen over Philips Research. Want het oude NatLab bestaat eigenlijk niet meer. Dat was een eilandje binnen Philips, waar winst maken niet altijd voorop stond. Wetenschappers hadden grote vrijheid om hun eigen interesses te volgen en fundamenteel onderzoek te doen. Hoe is dat zo ontstaan? | ||
Voor Onvoltooid Verleden Tijd maakte ik een tweeluik over het NatLab. Over radiobuizen, oorlog, overspannen wetenschappers en het verschil tussen blauwe en witte jassen. Deel 1 was op 25 april 2010: |
||
|
||
Het NatLab was groot in een klein land. Op het hoogtepunt werkten bijna vijfduizend mensen in Philips’ proeftuin, die beroemd was over de hele wereld. Een voormalige NatLab-wetenschapper verwoordt het zo: “Onze reputatie opende alle deuren. Als we ons op congressen in Amerika introduceerden als van het NatLab, dan had dat dezelfde status als Harvard. Zo kwamen we overal binnen, konden bij iedereen aankloppen.” | ||
In deel 2 vertellen ooggetuigen over de grote wetenschappelijke vrijheid, het treurige lot van de videolangspeelplaat, over de geboorte van de cd, het bezoek van de Club van Rome en over het einde van de bijzondere positie van het NatLab. De uitzending was op 2 mei 2010: |
||
|
||
De vrijheid op het NatLab is inmiddels verdwenen. Research staat nu helemaal in dienst van de rest van Philips en er is geen ruimte meer voor vrij onderzoek. Bij de uitzendingen schreef ik ook een begeleidend artikel in de VPRO-Gids. |