Het Perspectief

Watervlo Daphnia (foto: Wim van Egmond)
Watervlo Daphnia (foto: Wim van Egmond)

Mensen zijn geneigd om de wereld te zien vanuit menselijk perspectief. Dat is begrijpelijk, maar ook heel beperkt. Want er zijn miljoenen andere perspectieven, die net zo reëel en echt zijn als die van ons.
Voor Noorderlicht Radio vroeg ik natuurkundigen, paleontologen en andere onderzoekers om in de huid te kruipen van een dier, object of fenomeen dat ze bestuderen. Het resultaat is een bijzondere serie monologen van bevlogen experts. Noorderlicht bestaat niet meer, maar alle afleveringen – uitgezonden tussen 12 april en 31 mei 2010 – zijn ook te beluisteren op deze pagina.
De mens probeert wat fotonen terug te schieten, maar veel stelt het natuurlijk niet voor in verhouding tot de sterren (op het plaatje een man met Maxablaster, bron: www).
De Lichtstraal HET PERSPECTIEF 1 – LICHT

Fysicus Sander Woutersen werkt met lasers op zijn lab aan de Universiteit van Amsterdam. Dat licht verschilt niet wezenlijk van een straal die lang geleden vertrok van een verre ster.
Een Brachionus (foto: Wim van Egmond)
De Waterdruppel HET PERSPECTIEF 2 – DRUPPEL

Kunstenaar Wim van Egmond fotografeert het allerkleinste. Er schuilt enorm veel leven in een waterdruppeltje uit de vijver op de hoek.
Grote ijsschots bij Antarctica, met ontelbare watermoleculen die straks ontwaken na duizenden jaren winterslaap (bron: Scott Polar Research Institute).
De Watermolecuul HET PERSPECTIEF 3 – HET WATERMOLECUUL

Organisch chemicus Jan van Maarseveen doceert aan de Universiteit van Amsterdam. Water is een merkwaardig stofje en de levenscyclus van een watermolecuul is soms eenzaam.
'Sun in an Empty Room' van Edward Hopper.
Het Niets HET PERSPECTIEF 4 – OVER HET NIETS

In leegte zit niets? Niets van waar. fysicus Frank Linde is betrokken bij CERN in Genève, waar het zuiverste vacuüm ter wereld heerst in de kilometerslange deeltjesversneller LHC. En toch zit daar niet niets.
Deze grot is een rijke vindplaats op het Indonesische eiland Flores, waar onder meer een schedel van de Homo Florensiensis is gevonden (bron: wikimedia commons).
Het Verdwenen Flores HET PERSPECTIEF 5 – VERLOREN WERELD FLORES

Dwergmensen die leefden met mini-olifanten en enorme vogels. Paleontoloog Hanneke Meijer brengt een verdwenen wereld tot leven.
Lydiet of Kiezellei (bron: geoloog.net)
De Kiezelsteen HET PERSPECTIEF 6 – GRIND

Bij de tuinsuper koop je voor twee euro tien kilo grind. Maar  een enkel brokje kiezellei is in honderdduizenden jaren ontstaan. Paleontoloog Bert Boekschoten pakt zo’n steentje en gaat terug in de tijd.
Oprukkende mijtenkudde (bron: site die wil verdienen met mijtenbestrijding).
De Huisstofmijt HET PERSPECTIEF 7 – DE HUISSTOFMIJT

In onze bedden leven beestjes die huidschilvers grazen. Aldoende veroorzaken ze ook allergie en astma. Hoogleraar Gezondheidstechniek Annelies van Bronswijk kruipt in de huid van haar vijand. 
Ook de Hubble telescoop kan niet oneindig ver kijken. Maar een raket die deze wolk binnenvliegt, moet wel oneindig lang reizen om er nog uit te komen (bron: hubblesite.org/gallery).
Oneindigheid HET PERSPECTIEF 8 – ONEINDIGHEID

Voor velen is oneindigheid net zo beangstigend als eindigheid. Maar bestaat eindeloosheid wel? Astrofysicus John Heise neemt stelling en probeert het begrip oneindigheid grijpbaar te maken – voor zover mogelijk, want het menselijk begrip is eindig.