Nederland Sterrenland
 Nederland is erg goed in astronomie. Christiaan Huygens ontdekte Saturnusmaan Titan, Eise Eisinga bouwde een ingenieus huisplanetarium in Franeker, Marcel Minnaert ontleedde het licht van de sterren zodat we dat nu kunnen lezen en Jan Hendrik Oort was na de oorlog de grote aanjager van de radio-astronomie. |
||
| Die radio-astronomie kwam precies op tijd voor Nederland. Want de lichtvervuiling was toen al zo groot, dat je hier nog nauwelijks sterrenkunde door een kijker kon bedrijven. Dus verrezen radioschotels bij Dwingeloo en Westerbork, die baanbrekend onderzoek deden naar de Melkweg en aanwijzingen vonden voor donkere materie en zwarte gaten. Dat gaat door tot nu met grote projecten als LOFAR. Intussen waaieren Nederlandse astronomen uit naar de meest afgelegen bergtoppen op aarde, vanwaar je met optische telescopen nog wel naar boven kan kijken. | ||
|
Sterrenkunde is per definitie grensoverschrijdend en er bestaat geen typisch Nederlandse astronomie – gelukkig maar, want daarmee kom je niet ver. De opvolger van LOFAR is bijvoorbeeld het internationale SKA, waarvan de telescopen staan in Australië en Zuid-Afrika. Maar er bestaat wel een Nederlandse astronomische traditie die nog niet goed in kaart is gebracht. Hoogste tijd voor een tweeluik bij Onvoltooid Verleden Tijd. |
||
|
||
| Waarin Adriaan Blaauw en Kees de Jager vertellen over hun eerste ontmoeting met de sterren en de beginjaren van de radio-astronomie. En Ed van den Heuvel over het wonder dat we het heelal kunnen begrijpen met ons kleine mensenbrein. Henny Lamers herinnert zich het begin van ruimte-astronomie met raketten en satellieten en Johan Hamaker vraagt zich af waar de grens ligt van wat we nog kunnen ontdekken met onze telescopen. | ||
|
||
 Bij de uitzending verscheen in de VPRO-Gids mijn interview met Adriaan Blaauw, de nestor van de Nederlandse astronomie die kort na het gesprek overleed. Voor hem was de sterrenhemel geen plat vlak, maar een driedimensionaal beeld omdat hij de afstand tot de verschillende sterren kende: “Dan kijk ik dieper en dieper en dieper. Daar is een grote onbekende wereld voorbij die lichtjes, een geweldige geheimzinnige wereld die je aankijkt en waarvan je meer wilt weten.’ Het interview is hier te lezen. |